Prof.Dr. Levent Yoleri

Vücudun belli bölgelerinde birikim yapan yağ dokusunun çıkarılması veya azaltılması işlemidir. Kelime olarak anlamı yağın aspirasyonu diğer bir deyişle vakum yardımı ile çekilmesi işlemidir. İnce kanüller (borular) aracılığıyla cilt altına girilerek, yağ dokuları negatif basınç yardımı ile alınır. Plastik cerrahlara en çok başvurma nedenlerinden biridir.

Yağlar vücudun her yerinden özellikle karın (göbek üstü ve altından), bel çevresi, basenler, uyluk içleri, popo, diz, ayak bileği, cinsel organların hemen üst kısmı, boyun ve sırttan bu yöntemle alınabilir.

Liposuctiona kadınlarda daha fazla olmak üzere her iki cinsiyetten de istek vardır. Cilt altı yağı en zayıf kadında bile şişman bir erkeğe oranla daha fazladır! Erkeklerde yağ birikimi daha çok göbek ve bel çevresinde, memelerde, boyunda olur. Erkeklerin tipik yağlanma şekillerinden birisi de karın içi yağlanmadır. Liposuctionla karın organları çevresindeki yağları almak mümkün değildir, bu sorunun giderilmesi sadece diyet ve sporla olur. Erkeklerde en çok memeler, bel çevresi ve boyunda uygulanır.

Deri altında 2 tür yağ dokusu vardır. Biri cilt altında kilo alıp verdikçe incelen ve kalınlaşan yağ dokusu; spor ve diyetle değişiklik gösterir. Diğeri ise genetik olarak kotlanmış, yani irsi geçişli olan, daha derinde yer alıp daha kalın olan ve bölgesel birikimlerin daha belirgin olduğu yağ dokusu; spor ve diyetin etkisi sınırlıdır. Tüm bu iki tür yağ hücreleri ergenlik dönemine dek çoğalır, sonra sayıca artmayıp sabit miktarda kalırlar. Kilo vermekle yağ hücreleri zayıflarken, kilo alınırsa şişerler; diğer bir değişle yağ hücreleri de kilo alırlar! Otuzlu yaşlardan itibaren yağ birikimi sabitlenir, kişi kilo verse bile örneğin basenleri incelmez yüzü zayıflar, memeleri ufalır, istemediği yerlerden kilo kaybeder.

Liposuction deri elastikiyeti olan iyi erişkin ve genç yaşlarda özellikle etkilidir. İleri yaşlarda yağ alındığında derisi sıkılaşabilecek derecede elastikiyeti iyi olan hastalara da yapılabilir. Diğer bir deyişle liposuction sonrası deri sarkmayacak, gerilip sıkılaşabilecek özellikte olmalıdır. Yaştan ziyade deri özellikleri daha ön plandadır.

Sınırlı, dar alanlarda lokal anestezi ile birlikte sedasyon yapılır. Yani ilaçlarla hasta ağrıyı ve ağrı stresini duymayacak hale getirilir. Geniş alanlarda ise genel anestezi gerekli olur.

Sınırlı alanlarda yarım saat, eğer tüm vücuda yapılacaksa ve yağ verme işlemi de içerirse 5-6 saat sürebilir. Genellikle karın, bel çevresi ve bacak içleri için 1.5-2 saat sürer.

İnce kanüller yardımı ile 0.5-1 cm lik birkaç kesiden cilt altına girildiği için, görülen bir iz kalmaz.

Liposuction sonrası ağrı daha çok bir yerini çarptığında o bölgede morluk olduğu durumdaki “çürük” ağrısı şeklinde veya hamken spor yapıldığında kaslarda oluşan ağrı şeklinde tanımlanır. Birkaç günde geçer ve ağrı kesicilere iyi yanıt verir.

Operasyonda 4-6 saat sonra hasta yemek yer ve ayağa kalkar. Genel anestezi alan hastaların bir gece hastanede tutulması uygun olur. 48-72 saat sonra hasta banyo yapabilir.

Liposuction kilo verme yöntemi değildir. Vücudun belli bölgelerine birikmiş, dış kontürü bozan yağların uzaklaştırılmasını sağlar. Örneğin basenlerdeki yağ birikimi kişi normal kilosunda bile olsa zarif bir dış görünüme sahip olmasını önler, giydiği pantolonlarda basenleri dışarı adeta fışkırır, basenlerinden dolayı kendi bel ölçüsüne uygun pantolon bulmakta zorlanır. Karındaki bölgesel yağ birikimi normal elbiselerinde belirgin olur veya bikini giydiğinde dışa taşar. Kalçaların hemen üzerinde beli kuşak tarzı saran yağlar yine aynı şekilde rahatsızlık vericidir. Çene altı yağ birikimi kişinin yüz hatlarını zarafetini bozabilir. Bu tür bölgesel yağlar bu işlem için uygundur. Bir defada alınabilecek yağ miktarı sağlık açısından sınırlıdır. İki ile dört litre arasında yağ alınabilir. Amaç kilo verdirmek değildir.

18-20 yaşlarından sonra yeni yağ dokusu oluşmaz. Liposuctionla özellikle yığılmaların olduğu yerlerdeki yağ hücreleri sayıca azaltılır. Kilo almakla tek tek hücreler şişeceği için tüm vücutta kilo alma söz konusudur. Liposuction sonrası hasta kilo alırsa, liposuction yapılan bölge diğer bölgeler gibi kalınlaşır ancak özellikle eskisi bölgesel birikim olmaz. Sonuçta liposuction sonuçları dış hatların düzelmesi, yağ birikimlerinin giderilmesi açısından kalıcıdır.

Liposuction yapılmayan derin yağ dokusu olan bölgelerde daha fazla kalınlaşma söz konusu olabilir. Örneğin basenlerinden operasyon yapılan hastanın sırtında yağ birikimi daha belirgin hale gelebilir. Hastaya bu operasyonla diyet ve spor yapma açısından motive olmuştur. Hastaya elde edilen görüntüyü korumak açısından hayatı boyunca diyet ve sporun önemi vurgulanmalıdır.

Vücut dış hatlarını, çöküklükleri düzeltmek amacıyla yağ da verilebilir. Bu işleme “liposhaping” denilir. Normal liposuctiondan biraz daha farklı bir şekilde yağlar parçalanmadan, yine vakumla ancak daha düşük seviyede vakumla alınır. Yağ hücreleri steril ortamda, özel işlemlerden geçirilerek yoğunlaştırılır. Operasyon öncesinde belirlenen bölgelere yine ince kanüller aracılığıyla enjekte edilir. Sınırla alanlar için bu işlemler lokal anestezi altında da yapılabilir.

Operasyondan 2-3 hafta öncesinde sigara ve aspirin kesilmelidir. Kilo verdirici bitkisel ürünler, bitkisel çaylar, bazı ağrı kesiciler alınmamalıdır. Tüm bu işlemler kanama risklerinin azaltılması açısından gereklidir. Ayrıca kişiler verebildikleri en düşük kiloda olmalıdırlar. Bu işlerlerden sonra da bu kilolarını korumalıdırlar.

Operasyon sonrası 3 hafta korse devamlı kullanmak gereklidir. Bu işlem yapılan bölgelerin daha hızlı ve düzgün iyileşmesini sağlar. Korse banyo gibi durumlarda kısa süreler olmak şartıyla çıkarılabilir. Ameliyat sonrası hastanın hareket etmesini ödemleri azaltmak açısından istiyoruz. İlk 3 hafta yürüyüş dışında spor önerilmez. 6 haftadan itibaren ektin sportif aktivitelerde bulunulabilir.

Liposuction ve abdominoplasti gibi operasyonlar bu görünümün düzeltilmesini sağlar, ancak elde edilen sonuçların korunması başta dengeli beslenme ve düzenli spor yapmak üzere hastaya bağlıdır.

Eskiden bu işlemin yağ embolileri ve ölümlere neden olduğu düşünülmekteydi. Günümüzde, sağlığı tehdit etmeyecek sınırlarda yağ alınarak, ayrıca teknikteki ilerlemelerle birlikte yağ alınacak bölgeye damarları büzen ve yağ hücrelerini parçalayan sıvılar verilerek bu risk çok aza indirilmiştir. Yağ emboli riski artık çok nadirdir. Kanamalar azaltılmıştır. İç organ yaralanması riski özellikle karın bölgesinde olabilir, ancak son derece nadirdir.

Geç dönemlerde estetik sorunlar olabilir. Deride dalgalanmalar ve düzensizlikler, liposuction yapılan bölgede çökmeler, deride renk değişiklikleri, vücut kontur bozuklukları görülebilir. Ya gerektiğinden fazla yağ alınmasına ya da deri elastikiyetinin kötü olmasına bağlıdır. Bu tür düzensizliklerin düzeltilmesi zordur. Başka yerlerden alınan yağ dokusu ile çukur alanlar doldurulabilir.